NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
5 - (2775) حدثنا
محمد بن أبي
عمر المكي.
حدثنا سفيان
عن منصور، عن
مجاهد، عن أبي
معمر، عن ابن
مسعود قال:
اجتمع
عند البيت
ثلاثة نفر.
قرشيان وثقفي.
أو ثقفيان
وقرشي. قليل
فقه قلوبهم.
كثير شحم
بطونهم. فقال
أحدهم: أترون
الله يسمع ما
نقول؟ وقال
الآخر: يسمع،
إن جهرنا. ولا
يسمع، إن
أخفينا. وقال
الآخر: إن كان
يسمع، إذا
جهرنا، فهو
يسمع إذا
أخفينا. فأنزل
الله عز وجل: {وما
كنتم تستترون
أن يشهد عليكم
سمعكم ولا أبصاركم
ولا جلودكم} [41 /فصلت
/22] الآية.
{5}
Bize Muhammed b. Ebi
Ömer EI-Mekkî rivayet etli. (Dediki): Bize Süfyan, Mansûr'dan, o da
Mücâhid'den, o da Ebû Ma'mer'den, o da İbni Mes'ud'dan naklen rivayet etti.
Şöyle demiş:
Kâ'be'nin yanında üç
kişi toplandı. İkisi Kureyşli, birisi Sakifli yahut ikisi Sakifli, birisi
Kureyşli idi. Kalblerinİn anlayışı az, karınlarının yağı çoktu. Bunlardan biri:
Allah'ın bizim konuştuğumuzu işittiğini zanneder misiniz? dedi. Diğeri :
— Aşikar konuşursak işitir. Gizli konuşursak
işitmez, cevâbını verdi. Öteki:
— Aşikâre konuştuğumuz zaman işitirse, gizli
konuştuğumuzda da işitir, dedi. Bunun üzerine Allah (Azze ve Celle) :
«Kulaklarınızın,
gözlerinizin ve ciltlerinizin aleyhinize şehâdef edeceğinden korunduklarınızı
da... ilâ ahir.» [Fussilet 22] âyetini indirdi.
5-م - (2775) وحدثني
أبو بكر بن
خلاد الباهلي.
حدثنا يحيى
(يعني ابن
سعيد). حدثنا
سفيان. حدثني
سليمان عن
عمارة بن
عمير، عن وهب
بن ربيعة، عن
عبدالله. ح
وقال: حدثنا
يحيى. حدثنا
سفيان. حدثني
منصور عن
مجاهد، عن أبي
معمر، عن
عبدالله.
بنحوه.
{m-5}
Bana Ebû Bekr b. Hallâd
EI-Bâhilî de rivayet etti. (Dediki): Bize Yahya (yâni; îbni Saîd) rivayet etti.
(Dediki): Bİze Süfyân rîvâyet etti. (Dediki): Bana Süleyman, Umara b.
Umeyr'den, o da Vehb b. Rabîa'dan, o da Abdullah'dan naklen rivayet etti. Ve
dedi ki, bize Yahya rivayet etti. (Dediki): Bize Süfyân rivayet etti. (Dediki):
Bana Mansûr, Mücâhid'den, o da Ebû Ma'mer'den, o da Abdullah'dan naklen bu
hadîsin mislini rivayet etti.
İzah:
Bu hadîsi Buhârî
Kitâbu't-Tefsir ile Kitâbu't-Tevhîd'de; Tirmizî ile Nesâî Kitâbu't-Tefsir'de
tahric etmişlerdir.
Râvî Ebû Ma'mer iki Kureyşli,
bir Sakifli mi; yoksa iki Sakifli, bir Kureyşli mi? denildiğinde şekketmiştir.
Abdûrrezzâk'ın tahric ettiği îbni Mes'ud hadîsinde şeksiz olarak bir Kureyşli
ile onun iki kayın biraderi denilmiştir. Kureyşlinin Esved b. Abdi Yegûs,
Sakîflilerin birinin Ahnes b. Şüreyk olduğu İbni Abbas rivayetinde bildirilmiş,
diğer Sakîflinin ismi söylenmemiştir. Sakîflilerin Ümeyye b. Halef oğulları
Safvan ile Rabîa olduklarını söyleyenler bulunduğu gibi, Kureyşlinin Safvan b.
Ümeyye, Sakîfîilerin Amr oğulları Rabîa ile Habib olduğunu ileri sürenler de
vardır. Kaadî İyâd: «Bu hadîsde semiz kimsenin anlayışı az olacağına tenbih
vardır.» demiştir.
Übbî'nin beyânına göre
İmam Şafiî: «Muhammed b. Hasen'den başka akıllı şişman görmedim.» demiştir.
(İmam Muhammed b. Hasen, İmam Âzam'ın talebesidir.)
İnsanın aleyhine azası
nasıl şehadet eder, bunlar nasıl konuşur denilirse cevabı şudur : Allah Teâlâ
her şeye kadirdir. Ağacı konuşturduğu gibi, azayı da konuşturabilir. Bazıları
âyetteki cildden murâd; tenasül uzuvlarıdır, demişlerdir.